Prawie pięć lat po rosyjskiej agresji w Donbasie armia ukraińska jest w stanie podwyższonej gotowości bojowej, realizowane są również, z dużo większą niż przed 2014 rokiem intensywnością, programy rozwojowe i modernizacyjne. Ich efekty są jednak skromniejsze niż przewidywano, a co ważniejsze – niż powinny być.

W składzie Wojsk Lądowych i Wojsk Powietrznodesantowych znajdują się na początku 2019 roku:

• 1. Brygada Czołgów: trzy bataliony czołgów – 93 czołgi T-64B1,

• 17. Brygada Czołgów: trzy bataliony czołgów – 93 czołgi T-64B1,

• nowa brygada czołgów (planowana do sformowania w 2019 roku): trzy bataliony czołgów – 93 czołgi (?),

• 14. Brygada Zmechanizowana: batalion czołgów – 31 czołgów T-64B (w składzie brygady znajduje się 6 czołgów T-80UD w eksploatacji ćwiczebno-doświadczalnej),

• 24. Brygada Zmechanizowana: batalion czołgów – 31 czołgów T-64B, batalion “Ajdar” – 10 czołgów T-64B,

• 28. Brygada Zmechanizowana: batalion czołgów – 31 czołgów T-64B,

• 30. Brygada Zmechanizowana: batalion czołgów – 31 czołgów T-64B,

• 46. Brygada Zmechanizowana: batalion “Donbass-Ukraina” – 10 czołgów T-72B1,

• 53. Brygada Zmechanizowana: batalion czołgów – 31 czołgów T-72AW,

• 54. Brygada Zmechanizowana: batalion czołgów – 31 czołgów T-64B,

• 72. Brygada Zmechanizowana: batalion czołgów – 31 czołgów T-64B,

• 92. Brygada Zmechanizowana: batalion czołgów – 31 czołgów T-64B,

• 93. Brygada Zmechanizowana: batalion czołgów – 31 czołgów T-64B,

• 56. Brygada Piechoty Zmotoryzowanej: kompania czołgów – 10 czołgów T-72AW/B1,

• 57. Brygada Piechoty Zmotoryzowanej: kompania czołgów – 10 czołgów T-72B1,

• 58. Brygada Piechoty Zmotoryzowanej: kompania czołgów – 10 czołgów T-72AW,

• 59. Brygada Piechoty Zmotoryzowanej: kompania czołgów – 10 czołgów T-72AW,

• 10. Brygada Górsko-Szturmowa: batalion czołgów – 31 czołgów T-72AW/B1,

• 128. Brygada Górsko-Szturmowa: batalion czołgów – 31 czołgów T-72AW/B1,

• 36. Brygada Piechoty Morskiej: batalion czołgów – 31 czołgów T-80,

• batalion czołgów Wojsk Powietrznodesantowych: 31 czołgów T-80.

Łącznie jest to ponad 440 czołgów T-64, 140 czołgów T-72 i około 60 czołgów T-80.

Podstawowym czołgiem ZSU od początku obecnej dekady stał się T-64B i jego pochodne, pozostałe czołgi odziedziczone po ZSRR, czyli maszyny rodzin T-72 i T-80U/UD, zostały wycofane i były składowane. Według oficjalnych poglądów wybór T-64, który był przez armię radziecką uważany za skomplikowany i trudny w obsłudze był spowodowany faktem, że pojazdy zostały wyprodukowane w ukraińskich zakładach Charkowie, co ułatwiało naprawy i modernizacje. Zdaniem niektórych analityków równie ważne było to, że zagraniczni nabywcy, którzy byli zainteresowani zakupem czołgów na Ukrainie nie nie chcieli bardziej zaawansowanych maszyn T-64, ale prostsze konstrukcyjnie T-72.  Dostawy zagraniczne tak bardzo zmniejszyły park dostępnych wozów T-72, że spowodowało to skupienie się ukraińskich podmiotów na modernizacji T-64 oraz ostatnich wersji ich potencjalnych następców – T-80UD. Jeśli chodzi o prace nad modernizacją T-64, w jej wyniku powstał BM-Bułat. Modernizacja do tego standardu objęła około 80 pojazdów, które z uwagi na awaryjność wycofano z eksploatacji w 2017 roku i zastąpiono w jednostkach maszynami T-64B1. Z kolei rozwój najnowszego sowieckiego czołgu, wprowadzonego do produkcji przed upadkiem ZSRR, czyli T-80UD, zaowocował powstaniem czołgu T-84 Opłot-M, który produkowany jest w pierwszej kolejności i z dużymi trudnościami na eksport i dopiero w 2019 roku ma wejść do wyposażenia ZSU.

W związku z tym, pozostałe wspomniane wyżej wozy, czyli T-64B/B1, T-72AW/B1 oraz T-80U/UD, reprezentujące faktycznie trzy równoległe linie rozwoju rosyjskich czołgów, stanowią obecnie podstawę sił pancernych ZSU.

Copyright © Redakcja Militarium